در انجام پروژههای ساختمانی، همیشه این سوال پیش میآید که استفاده از آجر بهتر است یا بلوک سیمانی. البته نوع پروژه و هزینههای آن، اصلیترین دلایل انتخاب یکی از آنهاست. ولی بهطورکلی میتوان با مقایسه بلوک و آجر، انواع آنها و مزایا و معایبی که هرکدام از آنها دارند، میتوان به نتیجه دقیقتر و بهتری رسید. در این نوشته به معرفی هرکدام از انواع آجرها و بلوکهای سیمانی پرداخته، سپس مقایسه میان این دو را انجام داده و مزایای استفاده از هرکدام و نیز تفاوتهایشان را بررسی خواهیم کرد.
در مقایسه بلوک با آجر باید این نکته مهم را بدانیم که آجرها کهنترین مصالح ساختمانی هستند که انسان از آنها برای ساخت و ساز استفاده میکردهاند. تحقیقات باستانشناسی نشان میدهد که استفاده از آجرها تا هزاران سال پیشازاین مرسوم بوده است. دلیلی این امر آن است که معمولا آجرها را میتوان بهراحتی و سادگی تولید کرده و ساخت. مواد اولیهای که برای ساخت آجر لازم هستند، بهوفور یافت میشوند و البته تولید آن کار چندان سختی نیست. کافی است مقدار مناسبی از خاک رس را با آب مخلوط کرده، درون قالب ریخته و پس از مدتزمان مشخصی در کورههای مخصوص آجرپزی، آن را پخت.
همین عمر طولانی آجر، موجب شده است که میزان تنوع در آن نیز بسیار زیاد باشد. بهاینترتیب آجرها بنا به نوع تولید، مواد اولیهای که برای ساخت آنها استفاده میشود، نحوه قالببندی و غیره به انواع مختلفی تقسیم میشوند. قدیمیترین آجرهای موجود در جهان، آجرهای فشاری هستند. این نوع آجرها بسیار سنگین و البته بسیار محکم هستند. قیمت آنها نیز معمولا پایین است. در حال حاضر از این نوع آجرها در کنار بلوک سیمانی برای ساخت پی ساختمانها استفاده میکنند.
یکی دیگر از انواع آجرهای موجود، آجرهای ماشینی یا شیاردار هستند. از این نوع آجرها که وزن کمی دارند برای ساخت و ساز دیوارهای ساختمانها استفاده میکنند. دلیل این امر هم وجود شیارهایی است که موجب بهکاربردن ملات بیشتر میشوند. همین نکته باعث میشود که دیوارهای ساخته شده با استفاده از این نوع آجرها، محکمتر باشند. البته اگر این نوع آجرها را با آجرهای فشاری مقایسه کنید، متوجه میشوید که میزان استحکام آنها بسیار پایین است. اما بهخاطر استفاده بیشتر از ملات، دیوارهای ساخته شده با آجرهای ماشینی، استحکام بالایی دارند.
سومین مدل، آجرهای سفالی هستند. این نوع آجرها وزن پایینی دارند، اما در صورت استفاده از آنها در ساخت دیوار، متوجه مقاومت بالای آنها نسبت به انتقال گرما و صدا خواهید شد.
در مقایسه بلوک و آجر، میتوان بهجرئت گفت که بلوکهای سیمانی قدمت بسیار کمتری نسبت به انواع آجرها دارند. در روش ساخت سنتی بلوک سیمانی از مخلوط سیمان و شن و ماسه استفاده میکنند. اما در حال حاضر بلوکهای سیمانی تنوع بسیاری پیدا کرده، مواد افزودنی به آنها نیز متفاوت شده است. این مواد بر دستهبندی انواع بلوک سیمانی از لحاظ کیفیت، مقاومت، وزن، کاربرد و سایر ویژگیها اثرگذار هستند.
دمای تولید بلوکهای سیمانی نیز نقش مهمی در دستهبندی انواع آنها دارد. نکته مهمی که بد نیست به آن دقت داشته باشید آن است که اگر بلوک سیمانی دارای مواد افزودنی زیادی باشد و در تولید آن از دمای بسیار بالا استفاده شود، از حالت بلوک سیمانی بودن خارج شده و تبدیل بهنوعی دیگر از مصالح ساختمانی میشود که به آن هبلکس میگویند.
بهطورکلی بلوک سیمانی را به سه دسته اصلی تقسیم میکنند که شامل بلوکهای سبک، نیمه سبک و سنگین میشوند. بلوکهای سبک از ترکیب سیمان، پوکههای معدنی و حباب هوا ساخته میشوند. بلوکهای نیمه سبک هم معمولا دارای چگالی کمی بیشتر از بلوکهای سبک هستند.
درحالیکه بلوک سیمانی سنگین از ترکیب اصلی ماسه و شن و سیمان و آب تشکیل میشود. این نوع بلوکها بسیار سنگین و بزرگ هستند و به همین دلیل برای ساخت دیوار در اطراف باغها از آنها استفاده میکنند.
از مهمترین مزایای استفاده از آجرها در ساختمانسازی سازگاری آنها با محیطزیست است. در واقع آجرها قابلیت بازیافت دارند. از طرف دیگر آجر دوام بالایی داشته و مقاومت آن در برابر آتش و حرارت نیز زیاد است. بهطورکلی از مهمترین مزایای آجر نسبت به بلوک سیمانی جرم حرارتی بالای آن است. در واقع آجر بهراحتی میتواند نسبت به سایر انواع مصالح ساختمانی، از جمله بلوک سیمانی گرما و حرارت بیشتری را به خود جذب کند. بهاینترتیب در صورت استفاده از آنها در ساختمانسازی میتوانند ساختمان را در زمستان گرم نگه دارند. ضمن اینکه در تابستان هم ساختمان تا حدودی خنک باقی میماند.
دقت داشته باشید که اگر آجر دارای کیفیت بالایی داشته باشد، مقاومت خوبی در برابر خراشیدگی خواهد داشت. در مقایسه بلوک و آجر باید این نکته را در نظر داشته که آجرهایی که کیفیت بالایی داشته باشند، بسیار کم آب و رطوبت را به خود جذب میکنند. همچنین در برابر فشار نیز مقاومت فوقالعادهای از خود نشان میدهند. بهطورکلی باید بدانید که آجرهای باکیفیت در اندازههای کاملا استاندارد تولید میشوند، بافت یکنواختی دارند و از نظر ظاهری نیز دارای رنگ یکدستی هستند.
بلوکهای سیمانی اگر از نوع سبک باشند، وزن بسیار کمی دارند که همین باعث میشود که وزن سازه تا حد زیادی کاهش پیدا کند. یکی از مهمترین مزایای بلوک سیمانی که باید به آن توجه داشته باشید آن است که بهخاطر ترکیباتی که در آن به کار میرود، کاملا با محیط زیست سازگار است. در مقایسه بلوک و آجر باید به این مسئله دقت داشته باشید که بلوکهای سیمانی در زمره مصالحی قرار میگیرند که اصطلاحا گفته میشود، مصالح آماده هستند. کارکردن با آنها راحت و سریع است. همچنین بهآسانی میتوان آنها را جابهجا کرد. همچنین مقاومت انواع بلوک سیمانی در برابر حوادثی مثل آتشسوزی و زلزله بسیار زیاد است.
اگر قصد مقایسه بلوک و آجر را داشته باشید، باید بتوانید مزایا و معایب و تفاوتهای این دو را شناخته و آنها را با یکدیگر مقایسه کنید. اولین نکته برای بررسی تفاوت بلوک و آجر مربوط به اندازه آنهاست. در واقع آجرها از هر نوعی که باشند، نسبت به بلوکهای سیمانی سایز کوچکتری دارند. این سایز کوچکتر باعث میشود که عملیات ساخت و ساز کندتر پیش برود؛ بنابراین میتوان گفت که استفاده از بلوک سیمانی بزرگ باعث میشود که ساخت و ساز سریعتر پیش برود.
ضمن اینکه بهخاطر سایز بلوکها تعداد کمتری از آنها را نسبت به آجرها باید استفاده کرد. این امر هم باعث میشود که بهکاربردن بلوکهای ساختمانی نسبت به آجرها کاملا مقرون به صرفهتر باشد. اینها را در کنار یک نکته بسیار مهمتر بگذارید و آن تفاوت قیمت آجر و بلوک سیمانی است. کسی نمیتواند منکر این نکته شود که بلوکهای سیمانی نسبت به آجرها قیمت بسیار پایین تری دارند.
از طرف دیگر امروزه ساخت و ساز ساختمانهای بلند و چندطبقه بسیار رایج شده است. معمولا در ساخت این نوع ساختمانها از بلوک سیمانی استفاده میکنند که در زمره بلوکهای سبک قرار میگیرد. دلیل این امر هم کمتر بودن وزن این نوع بلوکهاست که باعث میشود وزن سازه تا حد زیادی کاهش پیدا کند. همین نکته موجب افزایش امنیت ساختمان موردنظر میشود. در مقایسه بلوک و آجر باید به این نکته توجه داشته باشید که اگرچه معمولا آجرها مقاومت فشاری بالایی دارند، ولی این امر در مورد بلوکهای سیمانی بسیار بیشتر است. در واقع بلوکهای سیمانی دارای امنیت بیشتری نسبت به آجرها هستند.
برای اینکه بتوانیم با مقایسه بلوک و آجر به این سوال پاسخ دهیم که استفاده از کدام یک از این دو، یعنی بلوک سیمانی یا آجر، در ساختمانسازی بهتر و مناسبتر است، باید به بررسی شرایط پروژه و بودجهای بپردازیم که برای آن در نظر گرفتهایم. در واقع بهراحتی نمیتوان گفت که کدام یک از این مصالح ساختمانی بهتر از دیگری هستند.
آجرهای سفالی بهترین عایقهای صوتی هستند، بااینحال نمیتوان از آنها در هر نوع ساختمانی استفاده کرد. ضمن اینکه برخی از انواع بلوکها عایقهای صوتی بسیار خوبی هستند. اگر ساختمانی که قصد ساخت آن را دارید، یک تا دو طبقه است و خیلی بلند نیست، میتوانید از آجر استفاده کنید، اما برای ساختمانهای بلندتر بهتر آن است که از بلوکهای سیمانی سبک استفاده کنید.
از مهمترین معایب ساخت خانه با بلوک سیمانی میتوان به مقاومت اندک آنها در برابر رطوبت اشاره کرد. همچنین در هنگام جابهجایی احتمال شکستگی آنها وجود دارد.
ما در این نوشته سعی کردیم با بیان انواع آجرها و بلوکهای سیمانی و بررسی مزایا و معایب هرکدام، به مقایسه بلوک و آجر بپردازیم. این کار برای آن است که شما بتوانید با استفاده از این اطلاعات، به انتخاب مصالح مناسب برای سازه موردنظر خود بپردازید. بلوکهای سیمانی بهگونهای طراحی شدهاند که کار با آنها راحتتر و سریعتر پیش میرود، بنابراین میتوان در مقایسه آجر با بلوک سیمانی، ارجحیت را به استفاده از بلوکها داد. یادتان باشد که آجرها و بلوکهای سیمانی هر دو از نظر اقتصادی کاملا به صرفه هستند.
اما بهطورکلی مهمترین نکته در ترجیح یکی بر دیگری نوع سازه موردنظر و نیز بودجهای است که برای آن در نظر گرفته شده است. برای خرید انواع آجر و بلوک به فروشگاه مدرن آتی و برای مشاهده انواع نمونه کارهای آجر به پیج ایسنتاگرام مدرن آتی مراجعه کنید.